POŞETLE BAŞLADILAR…

2019 yılında uygulamaya giren plastik poşetten katkı payı alınması uygulamasının ardından, 2020 yılı ile birlikte bu uygulama genişletilerek lastik, akümülatör, pil, madeni yağ, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, plastik ambalaj, metal ambalaj, cam ambalaj, ahşap ambalaj gibi diğer kalemlerden de geri kazanım katılım payı (GEKAP) alınmaya başlandı.

Konu ile ilgili açıklamada bulunan Tekirdağ Serbest Muhasebeciler Mali Müşavirler Odası Başkanı Nedim Arslan, ilgili yönetmeliğin 2019 yılının son günü açıklandığını ve hemen ertesi günü de GEKAP istenmesinin kamuoyunda ve işletmelerde nasıl yürütüleceği hakkında ciddi tereddüt oluşturduğunu kaydederek “GEKAP ödemediği tespit edilenlere katılım payı tutarının %20 fazlası idari para cezası olarak verilmekte ve ayrıca gecikme faizi alınmaktadır. Kanun’un 12’nci maddesi uyarınca bilgi ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere ise 22 bin 109 Türk Lirası idarî para cezası kesilmesi gerekmektedir.” Dedi.

CİDDİ TEREDDÜTLER YAŞANIYOR

2019 yılında uygulanmaya başlayan plastik poşetten GEKAP alınması uygulaması bazı sıkıntılar yaşanmasına rağmen kamuoyu tarafından benimsendi ve çevre kirliliğinin önlenmesi anlamında önemli adımlar atıldı. Ancak yeni getirilen söz konusu uygulama ile yani diğer kalemlerden de GEKAP alınmasının nasıl yürütüleceği hakkında ciddi tereddütler yaşanmaya başladı.

“YETERLİ FARKINDALIK SAĞLANAMADI”

Uygulamanın onlarca yeni ürünü ve milyonlarca işletmeyi ilgilendirdiğini ve bu konuda iş dünyasında da yeterli farkındalığın oluşturulmadığını kaydeden Arslan, “Konu ekonominin birçok değişik kesimini ilgilendirmekte, konunun karmaşık olması, pilot uygulama gibi bir ara geçiş uygulanmaksızın, ülke genelinde çok sayıda yeni ürün için GEKAP alınmasına başlanılması bir takım problemlere neden olacaktır. Böylesi kapsamlı bir düzenlemeyle ilgili kuruluşların, şirketlerin ve şahısların bu kadar kısa bir zaman sürecinde karşılaşmasının doğru olmadığı kanaatindeyiz. Nitekim ilgili Yönetmelik 2019 yılının son günü yayımlanmış, bir gün sonra GEKAP alınması istenmiştir. Çevre Bakanlığı konuyu açıklayan usul ve esasları 7 Şubat tarihinde yayımlamıştır. Bu çerçevede, konunun ilgililer nezdindeki farkındalık düzeyinde yeterli artışın sağlanamadığı tarafımızca gözlemlenmektedir.” İfadelerini kaydetti.

“İŞLETMELER NE KADAR HABERDAR?”

Birçok işletmenin söz konusu uygulama ile ilgili haberdar olmadıkları endişesi taşıdıklarını belirten Arslan, “Örneğin; eski uygulamada ücretlendirmeye tabi olmayan plastik poşetler ve diğer torbalar, 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren ambalaj olarak nitelendirilmekte ve ambalaj cinsine göre kilo bazlı olarak GEKAP’a tabi tutulmaktadır. Bu ürünler için ilgilisine göre satış noktaları, eczaneler veya kargo firmaları tarafından GEKAP beyanı yapılacaktır. Başka bir örnek vermek gerekirse, kafeterya veya kantin işleten bir kişi GEKAP mükellefi olabilir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yayımladığı usul ve esaslara göre, plastik veya kâğıt olan tek kullanımlık bardaklarda içecek servisi yapan bir işletmeci GEKAP mükellefi olacak ve işletmesinde kullandığı bardaklar için beyan ve bildirimde bulunacaktır. Bu yeni durum hakkında eczacı, kantin ve kafeterya işletmecilerinin ne kadar haberdar olduğu konusunda endişelerimiz bulunmaktadır.” Şeklinde konuştu.

22 BİN 109 TÜRK LİRASI İDARÎ PARA CEZASI

GEKAP kapsamında, 2872 sayılı Kanun uyarınca çok ağır idari ve adli yaptırımların öngörüldüğüne de dikkat çeken Arslan, “GEKAP ödemediği tespit edilenlere katılım payı tutarının %20 fazlası idari para cezası olarak verilmekte ve ayrıca gecikme faizi alınmaktadır. Kanun’un 12’nci maddesi uyarınca bilgi ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyenlere ise 22 bin 109 Türk Lirası idarî para cezası kesilmesi gerekmektedir. İlave olarak, Kanunun 12’nci maddesinde öngörülen bildirim ve bilgi verme yükümlülüğüne aykırı olarak yanlış ve yanıltıcı bilgi verenlerin, altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmasının mümkün olduğunu ve kanunun uygulanmasında yanlış ve yanıltıcı belge düzenleyenler ve kullananlar hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlerin uygulanacağının bilinmesinde fayda bulunmaktadır. Bu sebeplerle, GEKAP uygulamasının tüm açılardan ilgili paydaşlara detaylı olarak açıklanması ihtiyacı bulunmaktadır. Bakanlık tarafından, başta TÜRMOB olmak üzere TÜSİAD, TOBB ve TESK gibi ilgili sivil toplum kuruluşları ile birlikte ortak bilgilendirme ve eğitim çalışmaları yapılarak uygulamanın sorunsuz hayata geçirilmesi için her türlü tedbirin alınması gerekmektedir.” Değerlendirmesinde bulundu.

Habertrak/Özlem İnan