Tekirdağ’ın ilk mucidi

Tekirdağ ilinde ilk ihtira beratı (patent alımı) Hüsmen Dallı isimli bir vatandaş tarafından gerçekleştirildi.

O yıllarda Tekirdağ’ın merkez ilçesine bağlı bir köy olan günümüzde ise Süleymanpaşa’ya bağlı bir mahalle haline gelen Karacakılavuz’da yaşayan üç sınıflı ilkokul mezunu olan, çiftçilikle uğraşan ve 27 yaşındaki Hüsmen Dallı 1952 yılında Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı’na ayçiçeği saplarından hasır sepet ve kontrplak, özlerinden ise mantarlı muşamba yapan makinenin mucidi olarak 15 yıl süreli ihtira beratı (patent) almayı başarmıştı. Maddi imkansızlıklar nedeniyle Hüsmen Dallı, makinesini faaliyete geçiremedi.

İhtira beratı kanunu Osmanlı Devleti döneminde 2. Abdülhamit zamanında 1876 yılında çıkarılarak sadece mucitlere ve kaşiflere, yani bir icatta veya keşifte bulunanlara 5,10,15 yıllık sürelerle verilerek onların zeka ve emeklerinin tabi haklarını koruyan bir belge olma özelliği taşıyor. Cumhuriyet döneminde ise İhtira beratı kanununa İngilizce bir kelime olan patent adı verilerek kapsamı genişletildi. İhtira beratı, sadece mucitlere ve kaşiflere verilirken, patent ise daha geniş kapsamlı hale getirildi ve malını, markasını tescil ettirmek isteyen herkese verilmeye başladı. Örneğin; bir kişi ürettiği bir malın markasına, imal ettiği makine aletine, patent aldığı gibi ürettiği yiyeceğine, giyeceğine ve içeceğine bile patent alabilmekte.